Μια μεγάλη κατηγορία εξόδου πριν από τα γενικά όρια ηλικίας είναι οι ασφαλισμένοι μισθωτοί που κατοχύρωσαν συνταξιοδοτικό δικαίωμα ως γονείς ανηλίκων στο Δημόσιο, τα Ταμεία των ΔΕΚΟ – τραπεζών και το ΙΚΑ. Η δεύτερη αφορά μόνο τις μητέρες με ανήλικα τέκνα, οι οποίες μπορούν να κάνουν χρήση πλασματικών ετών.
Υπάρχουν και περιπτώσεις κατά τις οποίες η πρόωρη σύνταξη συμφέρει, καθώς υπάρχει πλαφόν στις απώλειες
Και οι κατηγορίες μπορούν να βγουν στη σύνταξη ακόμα και στα 50 και με 25ετία. Βασικοί παράγοντες είναι το έτος που έκλεισαν τον απαραίτητο χρόνο ασφάλισης, το έτος ύπαρξης ανηλίκου, αλλά και το ασφαλιστικό ταμείο.
Πρόκειται για 7 ομάδες ασφαλισμένων του Δημοσίου, των ΔΕΚΟ και των τραπεζών που εξασφαλίζουν πλήρη σύνταξη, αρκετά νωρίτερα από τα 62, ακόμα και με τη χρήση πλασματικών ετών.
Υπάρχουν και περιπτώσεις κατά τις οποίες η πρόωρη σύνταξη συμφέρει, καθώς υπάρχει πλαφόν στις απώλειες, οι οποίες δεν μπορούν να ξεπερνούν τα 115 ευρώ. Ειδικότερα, τις ευνοϊκές διατάξεις για συνταξιοδότηση μέσα στο 2024 έχουν οι εξής ασφαλισμένοι:
Δημόσιο, ΔΕΚΟ, τράπεζες με 25ετία
Οι γονείς ανηλίκων (άνδρες και γυναίκες) και οι τρίτεκνοι και άνω ασφαλισμένοι του Δημοσίου και οι μητέρες και οι χήροι πατέρες ασφαλισμένοι στα Ταμεία των ΔΕΚΟ – τραπεζών που είχαν κατοχυρωμένο δικαίωμα συνταξιοδότησης και επιθυμούσαν να συνταξιοδοτηθούν ανάλογα με το έτος θεμελίωσης στα 50 ή τα 52 ή τα 55 μπορούν να συνταξιοδοτηθούν και μετά την 1/1/2024 εφόσον συμπληρώνουν το όριο ηλικίας όπως αυτό ρυθμίστηκε με βάση τον Ν. 4336/2015.
Στις κατηγορίες αυτές ανήκουν:
- Μητέρες δημόσιοι υπάλληλοι (ακόμα και με εξαγορά πλασματικών ετών από τα τέκνα) και υπάλληλοι ΔΕΚΟ – τραπεζών που είχαν συμπληρώσει το 2010 την απαραίτητη 25ετία και υπήρχε παράλληλα ανηλικότητα τέκνου και συμπλήρωσαν το 50ό έτος της ηλικίας τους έως το 2016 (γεννηθείσες το 1966).
- Γονείς (άνδρες – γυναίκες) δημόσιοι υπάλληλοι και μητέρες (μόνο γυναίκες) υπάλληλοι ΔΕΚΟ – τραπεζών που είχαν συμπληρώσει το 2011 την απαραίτητη 25ετία ακόμα και με εξαγορά πλασματικών ετών και υπήρχε παράλληλα ανηλικότητα τέκνου και συμπλήρωσαν το 52ο έτος της ηλικίας τους έως το 2016 (γεννηθέντες και γεννηθείσες το 1964).
- Γονείς (άνδρες – γυναίκες) δημόσιοι υπάλληλοι και μητέρες υπάλληλοι ΔΕΚΟ – τραπεζών που είχαν συμπληρώσει το 2012 την απαραίτητη 25ετία ακόμα και με εξαγορά πλασματικών ετών και υπήρχε παράλληλα ανηλικότητα τέκνου και συμπλήρωσαν το 55ο έτος της ηλικίας τους έως το 2018 (γεννηθέντες και γεννηθείσες το 1963).
IKA, ΔΕΚΟ, τράπεζες με 5.500 ένσημα και ανήλικο τέκνο
Οι μητέρες και οι χήροι πατέρες ανήλικων τέκνων του ΙΚΑ, των Ταμείων των ΔΕΚΟ – τραπεζών που είχαν κατοχυρωμένο δικαίωμα συνταξιοδότησης έχοντας συμπληρώσει 5.500 ημέρες ασφάλισης και ταυτόχρονα ανηλικότητα μπορούν να συνταξιοδοτηθούν και μετά την 1/1/2024 ανάλογα με το όριο ηλικίας όπως αυτό ρυθμίστηκε με βάση τον Ν. 4336/2015. Στις κατηγορίες αυτές ανήκουν:
- Μητέρες που είχαν συμπληρώσει το 2010 συνολικά 5.500 ημέρες ασφάλισης και ανήλικο τέκνο και κατοχύρωσαν έτσι το 50ό έτος τους για μειωμένη σύνταξη και συμπλήρωσαν το 50ό έτος της ηλικίας τους έως το 2016 (γεννηθείσες το 1966).
- Μητέρες που είχαν συμπληρώσει το 2012 συνολικά 5.500 ημέρες ασφάλισης και ανήλικο τέκνο και κατοχύρωσαν έτσι το 55ο έτος τους για μειωμένη σύνταξη και συμπλήρωσαν το 55ο έτος της ηλικίας τους έως το 2018 (γεννηθείσες το 1963).
- Μητέρες που είχαν συμπληρώσει το 2011 συνολικά 5.500 ημέρες ασφάλισης (ακόμα και με εξαγορά πλασματικών ετών) και ανήλικο τέκνο και κατοχύρωσαν έτσι το 52ο έτος τους για μειωμένη σύνταξη και συμπλήρωσαν το 52ο έτος της ηλικίας τους έως το 2017 (γεννηθείσες το 1965).
- Μητέρες που είχαν συμπληρώσει το 2011 συνολικά 5.500 ημέρες ασφάλισης (ακόμα και με εξαγορά πλασματικών ετών) και ανήλικο τέκνο και κατοχύρωσαν έτσι το 57ο έτος τους για πλήρη σύνταξη και συμπλήρωσαν το 57ο έτος της ηλικίας τους έως το 2018 (γεννηθείσες το 1961).
Οι πέντε προϋποθέσεις για χρήση πλασματικών ετών
Οι μητέρες ανηλίκων έχουν τη δυνατότητα για συνταξιοδότηση νωρίτερα από την ηλικία των 62 ετών και με τη χρήση πλασματικών ετών υπό τις εξής προϋποθέσεις:
- Οι μητέρες ανηλίκων πρέπει να έχουν συμπληρώσει 25 έτη ασφάλισης σε πραγματικό χρόνο μέχρι το 2010 ή το 2011.
- Εως το 2012 να έχουν συμπληρώσει 5.500 ημέρες ασφάλισης. Ισχύει και ο πλασματικός χρόνος ασφάλισης.
- Να είχαν ανήλικο παιδί μέχρι το 2012.
- Να έχουν ασφαλιστεί για πρώτη φορά πριν από το 1993.
- Να κατοχυρώνουν νέο όριο ηλικίας για συνταξιοδότηση εντός της μεταβατικής περιόδου 2015-2021.
Διευκρινίζεται ότι στις μητέρες του ιδιωτικού τομέα και των ΔΕΚΟ που ασφαλίστηκαν πριν από το 1992 ο χρόνος ανατροφής παιδιών δεν τους επιτρέπεται να αναγνωριστεί ως πλασματικός για τη συνταξιοδότηση.
Οι περισσότερες μητέρες ανηλίκων επιλέγουν την πρόωρη συνταξιοδότηση, αλλά με πέναλτι έως 115 ευρώ τον μήνα. Ειδικότερα ο νόμος 4387/2016 (νόμος Κατρούγκαλου) προβλέπει στις περιπτώσεις των μειωμένων συντάξεων η μείωση να επιβάλλεται μόνο στο ποσό της εθνικής σύνταξης και όχι στην ανταποδοτική, η οποία καταβάλλεται πλήρης σε κάθε περίπτωση, και μάλιστα με τα νέα αυξημένα ποσοστά αναπλήρωσης του νόμου Βρούτση.
Η περικοπή
Με βάση τα ισχύοντα, το πέναλτι πρόωρης συνταξιοδότησης με μειωμένες αποδοχές κυμαίνεται στο 6% για κάθε χρόνο πρόωρης εξόδου, άρα έως 30% εάν κάποιος συνταξιοδοτηθεί στο 62ο έτος της ηλικίας (αντί του 67ου), αλλά αυτή η μείωση περιορίζεται μόνο στο ποσό της εθνικής σύνταξης των 345 ευρώ για 15ετή περίοδο ασφάλισης έως 384 για 20ετή ασφάλιση (η περικοπή ξεκινά από 21 ευρώ ανά έτος). Κατ’ αυτόν τον τρόπο η μείωση περιορίζεται στα 115 ευρώ τον μήνα.
Στις μειωμένες συντάξεις λόγω γήρατος, το ποσό της εθνικής σύνταξης μειώνεται κατά ένα διακοσιοστό (1/200) για κάθε μήνα που υπολείπεται από τη συμπλήρωση του προβλεπόμενου έτους ηλικίας για πλήρη σύνταξη. Σε περίπτωση πρόωρης και μειωμένης συνταξιοδότησης με 15ετία, το πέναλτι είναι 103,5 ευρώ την πενταετία.
Σε αυτή την περίπτωση, ακόμα και εάν εργαστεί κάποιος μέχρι το 67ο έτος, απλώς θα βελτιώσει ελάχιστα το κλάσμα της ανταποδοτικής σύνταξης, ενώ θα χάσει συντάξεις 60 μηνών και θα πληρώσει εισφορές αντίστοιχου διαστήματος κ.λπ. Επίσης μια μειωμένη σύνταξη γήρατος δεν μπορεί ποτέ να μετατραπεί σε πλήρη σύνταξη γήρατος. Το ποσό της ανταποδοτικής σύνταξης δεν μειώνεται.
