Δεν βγήκε λευκός καπνός χθες από την καμινάδα της Κάπελα Σιστίνα στο Βατικανό, καθώς η πρώτη ψηφοφορία για την ανάδειξη του νέου Πάπα απέβη άκαρπη.
Η παράδοση αιώνων που θέλει τον νέο Πάπα να μην εκλέγεται από την πρώτη ψηφοφορία δεν έσπασε ούτε χθες στο Βατικανό, αφού μετά από ώρες αναμονής για δεκάδες χιλιάδες πιστούς στην πλατεία του Αγίου Πέτρου, ο καπνός που βγήκε από την καμινάδα του παρεκκλησίου της Καπέλα Σιξτίνα ήταν μαύρος.
Από τους 252 καρδινάλιους της Καθολικής Εκκλησίας, οι 133 με «ηλικιακό» δικαίωμα ψήφου κλειδώθηκαν (με κλειδί, όπως σημαίνει η λέξη «κονκλάβιο») για την πρώτη, «διερευνητικού» χαρακτήρα ψηφοφορία που ξεχώρισε τους ισχυρούς διεκδικητές από τα «αουτσάιντερ» του παπικού θώκου.
Η πρώτη ψηφοφορία στο Κονκλάβιο διήρκησε πάνω από 3 ώρες. Οι τουλάχιστον 5.000 πιστοί που βρέθηκαν στην πλατεία του Αγίου Πέτρου με σκοπό να γιορτάσουν την εκλογή του νέου Πάπα τους, απογοητεύτηκαν στην εικόνα του μαύρου καπνού αν και ήταν αναμενόμενο πως δεν θα «σπάσει» η παράδοση και δεν θα βγει αποτέλεσμα από την πρώτη ημέρα.
Η διαδικασία επαναλαμβάνεται σήμερα Πέμπτη (8/5), με τέσσερις ψηφοφορίες: δύο το πρωί (περίπου στις 10:30 και 12:00 π.μ.) και δύο το απόγευμα (περίπου στις 17:30 και 21:00).
Γιατί καθυστέρησε να εμφανιστεί ο καπνός
Χθες βράδυ το αποτέλεσμα αναμενόταν περίπου στις 20:00 (ώρα Ελλάδος), ωστόσο υπήρξε μια «καθυστέρηση» δύο ωρών.
Σύμφωνα πάντως με την Corriere Della Serra υπήρχαν σαφείς λόγοι που καθυστέρησαν τη διαδικασία. Η εντολή «Extra Omnes», που υποχρεώνει όσους δεν συμμετέχουν στην ψηφοφορία να αποχωρήσουν από την Καπέλα Σιστίνα, ανακοινώθηκε στις 18:45, δηλαδή αργότερα από το αναμενόμενο, γεγονός που κατά συνέπεια προκάλεσε καθυστέρηση στην έναρξη της ψηφοφορίας.
Επιπλέον, σύμφωνα με αναλυτές, πολλοί από τους καρδινάλιους είναι καινούργιοι στη διαδικασία, οπότε ενδέχεται να μην κύλησε τόσο ομαλά η ψηφοφορία.
Οι κανόνες του Κονκλάβιου ορίζουν ότι εάν υπάρξει πρόβλημα σε κάποιον γύρο ψηφοφορίας — για παράδειγμα, αν ο αριθμός των καταμετρημένων ψηφοδελτίων δεν είναι ίσος με τον αριθμό των καρδιναλίων που συμμετέχουν στην ψηφοφορία — τότε οι ψήφοι αυτές ακυρώνονται και ο γύρος επαναλαμβάνεται από την αρχή.
Η διαδικασία των ψηφοφοριών
Οι καρδινάλιοι θα επιστρέψουν σήμερα Πέμπτη (8/5) και κάθε ημέρα θα διεξάγονται τέσσερις γύροι ψηφοφορίας, δύο το πρωί και δύο το απόγευμα) για όσο διάστημα χρειαστεί.
Σύμφωνα με τους καθιερωμένους κανόνες, χθες έγινε ήδη η κλήρωση για να επιλεγούν εννέα καρδινάλιοι που θα διαδραματίσουν λειτουργικό ρόλο στην εκλογή.
Αυτοί χωρίζονται σε τρεις ομάδες:
Επόπτες: Τρεις καρδινάλιοι που επιβλέπουν ολόκληρη τη διαδικασία.
Οι Infirmarii: Τρεις καρδινάλιοι που συλλέγουν τις ψήφους εκλεκτόρων που είναι άρρωστοι
Ελεγκτές: Τρεις καρδινάλιοι που ελέγχουν διπλά τα ψηφοδέλτια στο τέλος κάθε γύρου ψηφοφορίας.
Οι καρδινάλιοι, καθισμένοι σε μακριά τραπέζια, λαμβάνουν ο καθένας ορθογώνια χαρτιά τυπωμένα με τη λατινική φράση «Eligo in Summum Pontificem», δηλαδή «Εκλέγω ως ύπατο Ποντίφικα». Κάτω από αυτό, γράφουν το όνομα της επιλογής τους για Πάπα.
Οι κανόνες του κονκλαβίου του 1996 ορίζουν ότι η ψήφος πρέπει να είναι μυστική και το όνομα του υποψηφίου ευανάγνωστο. Αν στο ίδιο χαρτί έχουν γραφτεί παραπάνω από ένα ονόματο, τότε η ψήφος θεωρείται άκυρη
Ενας-ένας, οι καρδινάλιοι βαδίζουν με το ψηφοδέλτιό τους προς την Αγία Τράπεζα της παρεκκλησίου. Αντικρίζοντας τον ανατολικό τοίχο, ο οποίος είναι διακοσμημένος με την «Τελική Κρίση» του Μιχαήλ Άγγελου, κάθε καρδινάλιος εκφωνεί έναν όρκο στα λατινικά:
«Καλώ ως μάρτυρά μου τον Χριστό τον Κύριο, ο οποίος θα είναι ο κριτής μου, ότι η ψήφος μου δίδεται σε εκείνον που ενώπιον του Θεού θεωρώ ότι πρέπει να εκλεγεί».
Έπειτα κάθε καρδινάλιος τοποθετεί το ψηφοδέλτιο πάνω σε μια πλάκα και αυτό γλιστρά σε ένα μεγάλο δισκοπότηρο.
Αφού όλοι οι καρδινάλιοι ψηφίσουν, ένας από τους επόπτες ανακατεύει τα ψηφοδέλτια ανακινώντας το δισκοπότηρο. Επειτα οι ψήφοι μετρώνται μία προς μία και τοποθετούνται σε ένα δεύτερο δοχείο. Ο αριθμός των ψηφοδελτίων και των ψηφισάντων πρέπει να συμφωνεί· αλλιώς η ψηφοφορία θεωρείται άκυρη.
Τα ψηφοδέλτια στη συνέχεια ανοίγονται και διαβάζονται από τους τρεις επόπτες. Ο τρίτος ανακοινώνει το όνομα δυνατά και το καταγράφει.
Μόλις οι ψήφοι καταμετρηθούν, ένας επόπτης διαπερνά κάθε ψηφοδέλτιο με βελόνα και τα περνά με κόκκινη κλωστή. Αφού οι ελεγκτές επαληθεύσουν την καταμέτρηση, τα ψηφοδέλτια καίγονται.
Ένα από τα πιο σημαντικά κονκλάβια των τελευταίων εκατοντάδων ετών
Το Κονκλάβιο που πραγματοποιείται είναι αναμφισβήτητα ένα από τα πιο σημαντικά των τελευταίων εκατοντάδων ετών, καθώς όποιος κι αν εκλεγεί νέος ποντίφικας πρέπει να αποφασίσει αν θα συνεχίσει την κληρονομιά του Πάπα Φραγκίσκου ή αν θα οδηγήσει την Εκκλησία και τα 1,4 δισ. καθολικών σε όλο τον κόσμο σε διαφορετική κατεύθυνση.
Από τους συνολικά 252 καρδινάλιου, οι 133 έχουν δικαίωμα ψήφου, καθώς πρέπει να είναι κάτω των 80 ετών για να συμμετάσχουν.
Δεκαπέντε έθνη εκπροσωπούνται για πρώτη φορά από γηγενείς καρδινάλιους εκλέκτορες.
Ακολουθεί μια ανάλυση του αριθμού των καρδιναλίων ανά ήπειρο:
Ευρώπη : 114
Ασία: 37
Νότια Αμερική: 32
Αφρική: 29
Βόρεια Αμερική: 28
Κεντρική Αμερική : 8
Ωκεανία: 4
Το νεότερο μέλος του Κολεγίου των Καρδιναλίων είναι ο ουκρανικής καταγωγής, ο 45χρονος επίσκοπος Μελβούρνης Μίκολα Μπίτσοκ. Ο γηραιότερος είναι ο 99χρονος Άντζελο Ατσέρμπι.
Ωστόσο, το πόσο δύσκολη αναμένεται να είναι η απόφαση για την εκλογή νέου πάπα συνοψίστηκε στη φράση του Ignatius Suharyo Hardjoatmodjo, τον αρχιεπίσκοπο της Τζακάρτα, ο οποίος ήταν ο τελευταίος καρδινάλιος που έφτασε στη Ρώμη λέγοντας χαρακτηριστικά στους δημοσιογράφους: «Υπάρχει πολλή σύγχυση», αφού άκουσε ομιλίες από 50 καρδινάλιους. «Έχουμε ακούσει πολλές φωνές, δεν είναι εύκολο να βγάλουμε συμπεράσματα».
Κατά τη διάρκεια των δύο εβδομάδων που ακολούθησαν τον θάνατο του Πάπα, οι καρδινάλιοι συναντιόντουσαν σχεδόν καθημερινά στο Βατικανό για προ-κονκλάβιες συγκεντρώσεις, γνωστές ως γενικές συναθροίσεις. Ενώ το κονκλάβιο στην Καπέλα Σιξτίνα περιορίζεται σε καρδινάλιους που δεν έχουν ακόμη συμπληρώσει την ηλικία των 80 ετών, αυτές οι προκαταρκτικές συναντήσεις είναι ανοιχτές και στους 252 καρδινάλιους.
